Porodica Đinoli je uglavnom malo poznata u istoriografiji. Poslednjih godina, bilo je više priloga u ovom pravcu, posebno za Malik-pašu i Jašar-pašu, koji su poznatiji (čak i među istoričarima). ¹  Međutim, čak i u ovim člancima Abdurahmani, koji dolazi posle njih kao vođa , pominje se sasvim retko. Za njega nema biografskog pokušaja, pa ćemo ovde pokušati da iznesemo neke prve obrise, a da se ne pravimo da smo iscrpili sve relevantne izvore. Uglavnom, ne samo interesovanje, već i arhivski zapisi za njega su ređi od onih za druga dva prethodnika.

Nismo videli nijedan dokument (od onih koje smo imali na raspolaganju) koji dokazuje rođendan Abdurahmana Pašea Đinolija; međutim, iz posrednih podataka možemo pretpostaviti da je rođen negde oko 1813. godine. ²  Najmanje tri arhivska dokumenta potvrđuju uverenje da je bio sin Jašar-paše, što otklanja svaku sumnju u vezi sa tim. Prvi tragovi o ovom paši u tadašnjim spisima javljaju se 1840. godine, ³ kada je postavljen za kajmakama (čelnika) skopskog sandžaka, sa sedištem u Prištini. ⁴  Pouzdano znamo da je na ovoj funkciji bio do razrešen je 19. jula 1845. ⁵  Retki su izvori za vreme kada je obavljao svoje administrativne dužnosti. Period o kome govorimo pripada godinama narodnog ustanka (uglavnom sastavljenog od Albanaca) koji je zauzeo gradove od Vranja do Skoplja, uključujući Prištinu, Vučitrn, Kačanik i Tetovu. U ovom talasu previranja, Abdurahmani je bio meta pobunjeničkih napada, jer je u najmanje jednom pismu tražio, između ostalog, i njegovu smenu sa mesta lidera Skoplja i Prištine. ⁶  Ima razloga da se veruje da sultan je u početku podržavao prištinskog pašu u ovom obračunu, jer je 7. avgusta 1844. godine odlikovan medaljom za doprinos. U međuvremenu, u popisu stanovništva u Prištini 1844. godine, njegovo ime se pojavljuje kao stanovnik s. mahala Velike džamije, sa godišnjim prihodom izvanrednim za to vreme od 78.602 kuruša.⁸  Kao što je pomenuto, godinu dana kasnije, nakon što je ustanak već bio ugašen, sultan ga je otpustio. Njegovo mesto je nakratko zauzeo Melek-beg, verovatno iz Kumanove, a potom Hasan-beg, koji je duže vreme obavljao dužnost prištinskog kajmakama. Ime potonjeg nalazimo neprekidno od 27. novembra 1846. do 11. decembra 1850. godine, dakle pune četiri godine.⁹ 

Ilustracija iz 1872. godine koja prikazuje pašu u svom konaku u Prištini. To bi mogao biti Abdurrahman Pashe Gjinolli.

Sam Abdurahmani je za kratko vreme, oko godinu dana, postavljen za kajmakama Prizrena, ponovo sa sedištem u Prištini.¹⁰  Postavljanje na ovu funkciju je signal da su i pored razrešenja njegovi odnosi sa centralnom administracijom u Istanbulu ostali mirni.¹¹  Postoje indicije da je imao prijateljstvo sa bivšim prizrenskim kajmakamom iz porodice Rrotaj. Abdurahmani je postavljen na dužnost u Bejrutu 28. maja 1848, gde je nekoliko godina služio kao glavni komandant, branilac grada. U stvari, čini se da je obavljao ovu funkciju izvan svog štaba u Prištini, iako se čini da je njegovo prisustvo u njegovom rodnom gradu bilo kontinuirano. U stvari, na nekoliko meseci između jula i decembra 1848. vratio se kao kajmakam Prištine umesto Hasana Beua, ali je ponovo otpušten zbog neposlušnosti u vezi sa nekim poreskim pitanjima. Hasan beg je ponovo dobio ovu funkciju. U junu 1854. konačno je razrešen dužnosti glavnog komandanta u Bejrutu. Nekoliko godina nakon toga o njegovoj sudbini se ne zna mnogo; poznato je samo da je 1855. godine tražio da se vrati u Prištinu da reši neka pitanja u vezi sa svojim imanjima u ovom gradu. Onda se, iznenada, 1861. godine ponovo pojavljuje kao kajmakam Prištine, pa čak i prizrenski kajmakam u isto vreme. Mora da je iz ovog vremena važan opis dva engleska vodiča, koji, između ostalog, govore i o njegovom izgledu, jeziku i pripadnosti,

„Odmah po našem dolasku, mudir ¹²  iz Prištine ga je poslao [negde] da nas poseti, a onda se pojavio, ne kao obično u obliku debelog i masnog otomana, već kao Albanac obučen u odoru zgodan starac, srebrne kose, blistavih crnih očiju, bledog tena i izgleda krvne loze koja je odavala utisak da za nekoliko minuta nije stekao položaj, mudirov pratilac nas je obavestio da je njegov pretpostavljeni zaista plemenite rase, a pošto smo pokazali izrazito interesovanje za tu temu, sam mudir je uzeo reč i rekao nam ime svoje porodice,¹³  dodajući da su svi po rasi Gegasi i da u njihovoj zemlji niko nije govorio Tako ohrabreni, nastavili smo da ga pitamo o drugim porodicama severne Albanije, a posebno da li se složio sa informacijom konzula Hana da su najveće kuće Ismail-paše i Mahmuta Begolija. Rekao je da su [ove porodice] važne, ali da je poslednja igla jedne od njih stavljena u službu sultanu, dodajući prezrivo: „On je mali dečak sa grbom na leđima“ i oponašajući grbavca“. ¹⁴ 

Vredi napomenuti izjavu da „u njihovoj zemlji niko nije govorio ni reč turski“, što je nesumnjivo značajno svedočanstvo o etničkoj pripadnosti porodice Đinoli — bez obzira na njihovu privrženost Otomanskom carstvu. Međutim, čini se da Abdurahmani drugi put nije dugo bio na funkciji mudira Prištine. Dve godine kasnije, 30. jula 1863. već se javlja kao mitesafir postavljen u drugoj zemlji.¹⁵  Iako je, naravno, služio iz Prištine. Oko 1869. godine podigao je gimnaziju u Prištini. Bio je oženjen Sanije i imao sinove Ziju, Ibrahima, Ali Daniša i Fuada. Tačan datum smrti nije zabeležen među arhivskim dokumentima koji se nalaze u Prištini. Mora da je negde oko 1872.¹⁶ 

REFERENCE

Islami, Agron (2021). „KSVIII. Iuziılda „Kosova“: Socio-ekonomska istorija“. Istanbul: Univerzitet u Istanbulu. [Doktorska disertacija]

Jaka, Imer (1974). Diplomatsko predstavništvo Napoleona I u Prištini. Na Kosovu, Priština, str. 413–433.

Kaleši, Hasan / Eren, Ismail (1972). Prizrenac Mahmudpaša Rotul, ngoje zadabbine i vakufnama. U Starinama Kosova - Kosovske starine, (6-7), str. 24–60; Prevedeno na albanski u islamskom obrazovanju, 2006 (81), str. 152–187.

Kirli, Cengiz (2015). Ilustrovana tiranija: od peticije do pobune u osmanskom Vranju. U Novi pogledi na Tursku (53), str. 3–36.

Mackenzie, G. / Irbi, A. (1877). Putovanje po slovenskim provincijama Turske-u-Evropi. London: Daldi, Isbister and Co. (Peto izdanje).

Mehmeti, Sadik (2004). "Sharh Rahati al-Kulub" Muhameda Efendije. U Vjetari, Priština, str. 497–501.

Nakikevic, Omer (1969). Revolt i protestni pohod stanovnika Kosova 1822. Priština: Arhiv Kosova.

Redža, Iljaz (2016). Neki arhivski podaci o srednjovekovnim porodicama Gjinaj iz Novog Brda i plemićkoj porodici Jašar paše Ginolija kao njihovim potomcima. U Albanskim tragovima (46), str. 25–58.

Šešum, Uroš (2020). Paše iz porodice Džinoli (Žin-Ogli) u 18. i provoj provi 19. veka. U srbistici (11), str. 11–40.

━━━ (2018). Uloga Jazzar-paše u rušenju sakralnih spomenika na Kosovu (primer ulaska tradicije u istoriografiju). U Zbornik Matice Srpske Za društvene nauke (168) 4, str. 849–872.